Een Employee Ownership Trust (EOT) is een uniek bedrijfsmodel in het United Kingdom dat eigendom van een bedrijf overdraagt aan een trust die wordt beheerd namens de werknemers. Dit model is ontworpen om werknemers een directe betrokkenheid en belang in het succes van hun bedrijf te geven, wat vaak resulteert in verhoogde motivatie en productiviteit. Hier zijn de belangrijkste kenmerken van een Engelse Employee Ownership Trust:
Juridische Structuur en Oprichting
Een EOT wordt gevormd wanneer een bedrijf een trust opricht die aandelen van het bedrijf beheert ten behoeve van zijn werknemers. Deze trust moet aan bepaalde wettelijke vereisten voldoen, zoals gedefinieerd in de Britse wetgeving, met name de Finance Act 2014. De trust wordt beheerd door trustees, die verantwoordelijk zijn voor het naleven van de belangen van de werknemers en het bedrijf.
Doel en Missie
Het primaire doel van een EOT is om de lange termijn belangen van de werknemers te beschermen en te bevorderen door middel van bedrijfseigendom. Dit model is bedoeld om stabiliteit en continuïteit te waarborgen door te voorkomen dat het bedrijf wordt overgenomen door externe partijen of wordt verkocht zonder instemming van de werknemers. Het doel is niet alleen financiële voordelen te bieden, maar ook een cultuur van betrokkenheid en samenwerking te bevorderen.
Eigendomsstructuur
Bij een EOT bezit de trust meestal een meerderheid van de aandelen van het bedrijf, minimaal 51%. Dit zorgt ervoor dat de werknemers via de trust een controlerend belang hebben. Het eigendom van de aandelen is collectief, wat betekent dat de werknemers als groep eigenaar zijn en niet individuele aandelen bezitten. Dit voorkomt interne concurrentie en bevordert een gemeenschapsgevoel.
Belastingvoordelen
Een van de aantrekkelijke kenmerken van een EOT is het belastingvoordeel dat ermee gepaard gaat. Bedrijven die worden overgedragen aan een EOT kunnen profiteren van belastingvrijstellingen. Zo kunnen verkopende aandeelhouders kapitaalwinstbelasting ontwijken als ze hun aandelen verkopen aan een EOT, mits bepaalde voorwaarden zijn vervuld. Daarnaast kunnen bedrijven belastingvrije bonussen uitkeren aan werknemers, wat een extra motivatie kan zijn voor bedrijven om dit model te omarmen.
Bestuur en Beheer
De bestuurders van de EOT, de trustees, spelen een cruciale rol. Zij zijn verantwoordelijk voor het beheer van de aandelen en het waarborgen dat de belangen van de werknemers worden beschermd. Dit bestuur kan bestaan uit interne leden, zoals werknemersvertegenwoordigers, maar ook uit externe leden om onafhankelijkheid en expertise te waarborgen. De trustees moeten handelen in overeenstemming met de trustakte en de wettelijke vereisten, en ze moeten regelmatig verslag uitbrengen aan de werknemers.
Voordelen voor Werknemers
Werknemers in een bedrijf dat eigendom is van een EOT profiteren op verschillende manieren. Naast de financiële voordelen, zoals de mogelijkheid om belastingvrije bonussen te ontvangen, genieten zij ook van een grotere werkzekerheid en betrokkenheid bij de bedrijfsvoering. Dit verhoogt vaak de werktevredenheid en loyaliteit. Werknemers hebben meer invloed op de beslissingen van het bedrijf en voelen zich meer gewaardeerd en gemotiveerd.
Voordelen voor het Bedrijf
Bedrijven die eigendom zijn van een EOT ervaren vaak tal van voordelen. Dit model kan de bedrijfscultuur verbeteren door samenwerking en betrokkenheid te bevorderen. Het kan ook helpen bij het aantrekken en behouden van talent, aangezien werknemers eerder geneigd zijn om te blijven werken bij een bedrijf waar ze mede-eigenaar zijn. Bovendien kan het bedrijf profiteren van een verbeterd imago en reputatie als een verantwoordelijke en ethische werkgever.
Uitdagingen en Overwegingen
Hoewel EOT’s veel voordelen bieden, zijn er ook uitdagingen. Het opzetten van een EOT vereist zorgvuldige planning en naleving van wettelijke vereisten. Het is essentieel om een effectief bestuurssysteem in te stellen en de betrokkenheid van werknemers te waarborgen. Bedrijven moeten ook rekening houden met de financiële implicaties en ervoor zorgen dat de structuur duurzaam is op lange termijn.
Employee Ownership Trust (EOT) in Nederland
De Employee Ownership Trust zou in Nederland toegepast kunnen worden in verschillende vormen. De aandelen kunnen overgedragen worden aan een stichting of aan een coöperatie. De winstuitkeringen aan medewerkers kan op het niveau van het bedrijf geregeld worden, maar bij een coöperatie ook op dat niveau. Wel verwacht ik dat in de eerste jaren er een spanning is tussen winstuitkeringen en het belang van de oorspronkelijke eigenaar, die ook een deel van zijn investering zal willen terugzien van de trust.